سقوط دولت افغانستان ۲۰۲۱
سقوط دولت افغانستان در آگوست 2021، نقطه عطفی در تاریخ این کشور به شمار می‌رود. این رویداد، پس از دو دهه حضور نظامی و تلاش‌های بین‌المللی به منظور بازسازی و استقرار دموکراسی در افغانستان، رخ داد. اصلی‌ترین عوامل منجر به سقوط دولت مرکزی در کابل به شرح زیر است:
1. خروج نیروهای امریکایی و ناتو
ایالات متحده آمریکا و متحدانش در ناتو، پس از توافق دوحه که در فوریه 2020 میان دولت امریکا و طالبان امضا شد، تصمیم به خروج تدریجی نیروهای خود از افغانستان گرفتند. این توافق به طالبان اعتبار بخشید و موجب سست شدن پایه‌های حکومت مرکزی شد.
2. پیشروی‌های طالبان
طالبان از اوایل سال 2021، به سرعت در حال پیشروی در مناطق مختلف افغانستان بودند و توانستند بسیاری از مناطق را بدون مقاومت چندانی تحت کنترل خود درآورند. این موفقیت‌ها موجب افزایش روحیه طالبان و کاهش اعتماد به نیروهای امنیتی افغان شد.
3. عدم اعتماد و روحیه پایین نیروهای امنیتی افغان
نیروهای امنیتی و دفاعی افغان، علی‌رغم دریافت حمایت‌های گسترده تجهیزاتی و آموزشی از کشورهای غربی، به دلایلی چون فساد گسترده، مشکلات مدیریتی، و عدم پرداخت منظم حقوق، از روحیه پایینی برخوردار بودند. این مسائل سبب شد تا در برابر پیشروی‌های طالبان مقاومت کافی نشان ندهند.
4. فرار رئیس جمهور اشرف غنی
در نهایت، فرار رئیس جمهور اشرف غنی از کشور در 15 آگوست 2021، مهر تاییدی بر عدم توانایی دولت در مقابله با طالبان و سقوط کابل بود. این اقدام به طور گسترده به عنوان خیانت تلقی شد و موجب از بین رفتن هرگونه امید به دفاع از پایتخت شد.
سقوط دولت افغانستان به طالبان و فرار اشرف غنی نه تنها پایانی بر دو دهه تلاش‌های بین‌المللی برای بازسازی افغانستان بود، بلکه بحران انسانی عمیقی را به همراه داشت و پیامدهای گسترده‌ای برای امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی، مهاجرت، و حقوق بشر به ویژه حقوق زنان و دختران در افغانستان داشت.