با گذشت دو نیم سال از حاکمیت دوباره طالبان بر افغانستان، بر عکس سایر موارد، در بخش مبارزه با مواد مخدر میان حکومت طالبان و کشورهای همسایه افغانستان هماهنگی و همکاری لازم به وجود نیامده است.
به ادامه شکایت مقامهای هند و روسیه در نشست اخیر مشاوران شورای امنیت کشورهای منطقه در قرغیزستان در رابطه به ادامه قاچاق مواد مخدر از افغانستان، حال مقامهای ایرانی ادعا کرده اند که قاچاق تریاک از افغانستان به این کشور کاهش نیافته است.
سردار اسکندر مومنی، رئیس کمیسیون مبارزه با مواد مخدر ایران به رسانه های این کشور گفته، بر عکس ادعای طالبان در رابطه به کاهش کشت کوکنار، قاچاق تریاک از افغانستان به ایران کاهش نیافته است:
” مسوولین طالبان آمده بودند، استدلال آنان این بود که کشت کوکنار هشتاد – نود در صد کاهش پیدا کرده، اما قاچاق فعلی موادی است که در ذخایر وجود دارد و جلوگیری از آن نیاز به زمان دارد. به هر حال، ما گفتیم کسی که توانست کشت کوکنار را متوقف کند، ذخایر آن را هم میتواند. هر اقدامی که به کاهش تولید مواد مخدر کمک کند ما استقبال میکنیم، ولی تا این لحظه ما در داخل کشور نشانه های کاهش را نه دیدیم.”
رهبر طالبان در بهار سال ۱۴۰۱ با دادن یک حکم کشت بته های نشئه آور، به شمول کوکنار و تولید و قاچاق مواد مخدر را در افغانستان منع اعلان کرد.
حکومت طالبان تلاشهای خود در جلوگیری از کشت کوکنار را موفق میداند، اما از عدم همکاری جامعه جهانی، به ویژه کشورهای منطقه انتقاد میکند.
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان در پاسخ به نگرانی کشورهای منطقه میگوید، هرچند این کشورها خود شان را از ناحیه مواد مخدر افغانستان آسیب پذیر میدانند، اما در این بخش حاضر به کمک و مسوولیت پذیری بیشتر نیستند:
” اقدامات ما زمانی موثر و پایدار تر خواهد بود که کشورها همکار باشند، کشورهای که از مواد مخدر افغانستان آسیب پذیر بودند آنها حال مسوولیت دارند که بهبود وضعیت معیشیتی دهقانان افغان و بهبود وضعیت اقتصادی آنان کمک کنند و در جلوگیری از قاچاق مواد مخدر هم با امارت اسلامی افغانستان تا حد ممکن همکاری شود، تا در این بخش مبارزه خود را به شکل موثر ادامه بدهیم. چون همکاریهای منطقوی ضرور است، کشورها باید درک مسوولیت بکنند.”
ادعای مقامهای ایرانی در حال است که در گزارش اخیر مرکز نظارت از مواد مخدر اتحادیه اروپا آمده که اکثریت تریاک افغانستان حال به ایران و پاکستان قاچاق میشود و با تولید هیرویین از آن، هیرویین مذکور توسط قاچاقبران ایرانی و پاکستانی به اروپا انتقال داده میشود.
هرچند سازمان ملل متحد با نشر یک گزارش در ماه عقرب امسال اعلان کرد که کشت کوکنار در افغانستان بیش از (۹۰) در صد کاهش یافته، اما به شمول ایران، تا حال هیچ کشوری حاضر نشده که در بخش ارایه کشت بدیل و کمکهای اقتصادی به دهقانان با حکومت طالبان همکاری کند.
